بررسی اثر تیمار ترکیبی گرمآبی-مکانیکی بر ویژگی های فیزیکی و مکانیکی چوب صنوبر (populus deltoids)

چکیده تقاضای روز افزون صنایع برای چوب و کمبود منابع چوبی، سبب گرایش آنها به استفاده از گونه های تندرشد مانند صنوبر گردیده است. این گونه ها با داشتن دانسیته کم، از مقاومت های پایینی برخوردار هستند. در این تحقیق اصلاح چوب صنوبر با اعمال شیوه ای جدید تحت عنوان تیمار ترکیبی گرمآبی-مکانیکی (combined hydro-thermo-mechanical, chtm) به منظور بهبود ویژگی های مکانیکی و فیزیکی آن صورت گرفت. بدین منظور گرده بینه های چوب صنوبر (populus deltoids) از کلن 51/79 ایستگاه تحقیقات صنوبر صفرابسته گیلان تهیه گردیدند و به بلوک های چوبی به ابعاد 3mm500×55×50 تبدیل شدند. نمونه های تهیه شده در رآکتور حاوی آب، با دماهای 120، 150 و 180 درجه ی سانتی گراد و در طی زمان های ماندگاری 0،30 و 90 دقیقه تیمار شدند. پس از آن نمونه ها به مدت 20 دقیقه در پرس و تحت دماهای 160 و 180 درجه ی سانتی گراد و با ضریب فشردگی 60% فشرده شدند. پس از خشک شدن ویژگی های فیزیکی نمونه های تیمار شده شامل دانسیته، و فشردگی باقی مانده، بازگشت فنری، واکشیدگی شعاعی و جذب آب پس از چرخه های اول و پنجم و همچنین ویژگی های مکانیکی آنها؛ مدول الاستیسیته و مدول گسیختگی، مقاومت به ضربه، مقاومت به ساییدگی و سختی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که تیمار ترکیبی گرمآبی-مکانیکی سبب افزایش مقاومت های مکانیکی چوب صنوبر شد. به نحوی که با بالاتر رفتن دمای تیمار و دمای پرس همه ی مقاومت ها افزایش نشان دادند. به نحوی که در نمونه های تیمار شده در دمای 150 درجه ی سانتی گراد و به مدت 30 دقیقه که به عنوان برترین شناخته شدند، مدول الاستیسیته حدود (374%)، مدول گسیختگی (113%)، مقاومت به ضربه (261%) ، مقاومت به سایش(19%) و سختی (124%) افزایش داشتند. از سوی دیگر، بر اثر تیمار، جذب آب، واکشیدگی شعاعی و بازگشت فنری کاهش قابل توجهی نشان دادند؛ در حالی که فشردگی باقی مانده و دانسیته افزایش در خور توجهی داشتند. این نکته مبین اثر گذاری تیمار گرمآبی و اثر گرمای اعمال شده قبل از فشردن بود.